„Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości”.”

— Marszałek Józef Piłsudski

W czasie II wojny światowej (1939-1945) Związek Nauczycielstwa Polskiego działał pod kryptonimem Tajnej Organizacji Nauczycielskiej (TON), organizując nauczycielską konspirację niepodległościową w ramach Polskiego Państwa Podziemnego, tajne nauczanie dzieci i młodzieży oraz pomoc nauczycielskim rodzinom – ofiarom wojny.

14 października 2019 r. Zarząd Okręgu Łódzkiego Związku Nauczycielstwa Polskiego uczcił pamięć bohaterskich nauczycieli tajnego nauczania, obchodząc uroczystość 80. rocznicy powstania TON. Wśród gości znaleźli się m.in.: Prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Kolega Sławomir Broniarz, Wiceprezes Zarządu Głównego ZNP Kolega Krzysztof Baszczyński, Prezes Okręgu Śląskiego ZNP Koleżanka Jadwiga Aleksandra Rezler, Członek Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP Kolega Władysław Rzymski, Przewodniczący Rady Miejskiej w Łodzi Pan Marcin Gołaszewski, Przewodniczący Komisji Edukacji Rady Miejskiej w Łodzi Pan Sylwester Pawłowski, Dyrektor Zespołu Szkół ZNP Pan Mirosław Spychalski, Dyrektor Szkoły Podstawowej ZNP Pan Robert Szczepański.

W Klubie Nauczyciela w Łodzi wykład pt. „ZNP w konspiracji: Tajna Organizacja Nauczycielska i jej wkład w funkcjonowanie Polskiego Państwa Podziemnego” wygłosił dr Dariusz Szlawski.

Podczas uroczystości Zarząd Okręgu Łódzkiego ZNP uhonorował osoby zasłużone dla kultywowania historii TON:
– Urszulę Adamczyk, Prezes Oddziału ZNP w Skierniewicach,
– Jadwigę Czech, Honorowy Przewodniczący Okręgowej Komisji Historycznej ZNP,
– Dariusza Szlawskiego, Przewodniczący Okręgowej Komisji Historycznej ZNP, Kustosz Muzeum ZNP w Pilaszkowie.

Oprawę artystyczną łączącą poezję, muzykę oraz poruszające wspomnienia nauczycieli i uczniów tajnego nauczania przygotowali uczniowie Zespołu Szkół ZNP pod kierunkiem Pani Agnieszki Sęk.

Jednym z punktów obchodów 80. rocznicy powstania TON było odsłonięcie w Sali Historii ZNP im. Tomasza Wasilewskiego wystawy poświęconej działalności ZNP na ziemi łódzkiej przygotowanej przez dr. Dariusza Szlawskiego. Wystawę można oglądać w siedzibie Okręgu Łódzkiego ZNP.